PİRGİ (PYRGI) EVLERİ

PİRGİ; UNESCO dünya mirası listesinde yer alan Sakız Adası’nın güney köylerinden biri. Üstelik en renklisi. Sakız cennetinde çizgisi en kuvvetli olanı. Mikanos halkı sokak taşlarını boyarken, Pirgililer evlerinin dış yüzünü çiziktirmiş… Hem de ne çiziktirme… Geometrik bezemeler her türlü ekonomik, sosyal, ulusal, etnik, akademik, politik, ideolojik sorunları adeta gölgeliyor…

Güneş geçirmeyen daracık sokaklara uzanan ferforje balkonlar, kaktüslerin süslediği çerçeveli pencereler, bol kapı önü sohbetleri 14. yüzyıla tarihleniyor.

Boyalı evlerin köyünde geceleri sesiz ve boş olan sokaklar, gün ağarınca yaşlılar ve gezginlerle dolmaya başlıyor. Ve her yerde sihirli sözcük KALİMERA (türkçe versiyonu kalimerhaba…)

Sakız cenneti ortaçağ köyünde evlerin dış yüzleri siyah-beyaz geometrik desenlerle bezeli. Uygulanan teknik XYSTA: sıva üzerine el oymacılığı. En fazla 3-4 kata varan tüm evler ‘’Genobian’’- Cenova etkisinde. Evlerin dış yüzleri vazolar, vazolardan taşan çiçekler, üçgenler, eşkenar dörtgenler, altı köşeli yıldızlar, dalgalar ile sürekli ama sürekli oyulmuş. Ferforjenin ciddi ağırlığı oymacılığın naifliğine karışmış. Kapı önlerindeki akdeniz makileri, kaktüsleri ada susuzluğun delilleri… Daracık sokakların temizlik ötesi naylonsuzluğu tanıdık görsellerin ötesinde. Evler, sokaklar, çiziktirmeler, sokak sohbetleri biraz tanıdık, fazlaca da yabancı. Bize bir o kadar yakın, bir o kadar da uzak…   

Bu topraklarda yaklaşık 200 yıl (1346-1566) yaşayan Cenovalılar sakızı ticari bir ürün haline getirirken, evlerinin dış yüzlerini kilimlerle süslemişti. Onların terki-diyarı ile dış süslemeler kilimden, kilim desenli  XYSTA’ya dönüşmüş. İtalyan SGRAFFITO tekniği, Kapadokya’yı anımsatan desenler, oymalar ile buluşmuş.   

Tüm fotoğraflar Prof. Dr. Sema Aydoğdu ve oğlu Orhan Sönmez’e aittir (Ağustos 2013).

                

Tweet

Geziyle İlgili Fotoğraflar